Nhưng,
cái cổ của người ta không những là một tiêu chí của vẻ đẹp cơ thể con
người, mà nó còn là cái gương phản chiếu sức khoẻ con người. Điểm này có
lẽ người biết không nhiều. Người có cái cổ thô, đem lại cảm giác thân
thể cường tráng khoẻ mạnh cho con người, sức đề kháng của những người
này rất tốt, khó bị lây bệnh; Những người có cái cổ dài, vì lượng hoạt
động của nó vượt xa những người có cổ ngắn và thô, tính đàn hồi và tính
dẻo dai của cơ bắp ở bộ phận cổ đều bị cường hoá, nên tương đối ít bị
trúng phong. Đương nhiên, cái gọi là cổ thô, nhỏ, dài, ngắn, chủ yếu là
nói về sự so sánh với thân thể người đó, giữa hai cá thể khác nhau,
không thể so sánh một cách cứng nhắc, chỉ cần tương xứng với cơ thể bản
thân mình, thì đó đều là chuyện bình thường. Ngoài ra, mối quan hệ giữa
cổ dài, ngắn, to, nhỏ hữu quan nói trên với sức khoẻ con người, chẳng
qua chỉ là một loại thống kê theo dõi hiện tượng mà thôi, tính chính xác
của nó, còn đợi khoa học chưnbgs minh. Hiện nay, điều mà chúng ta nói ở
đây là, quan hệ giữa khối u ở cổ với bệnh tật được chứng minh quan thực
tiễn lâm sàng.
Khối
u ở cổ là chỉ khối u lớn khác thường với hạch limphô ở cổ, hoặc khối
bọc khác thường ở cổ. Bộ phận cổ là nơi phát hiện ra nhiều khối u của cơ
thể. Theo tin trong nước, trong các khối u được làm sinh thiết để kiểm
tra bệnh lý, khối u ở cổ chiếm8,07%. Bộ phận cổ dễ sinh ra khối u vì cổ
là chỗ hội tụ limphô ở đầu vàở các nơi của toàn cơ thể, là đầu mối trong
yếu của đường hô hấp và đường tiêu hoá, cũng là cửa khẩu quan trọng
ngăn cản các vi sinh vật có hại như vi khuẩn chui vào cơ thể. Ngoài ra,
bộ phận cổ là do ba loại tổ chức lớp phôi phát dục tạo thành, dễ phát ra
các dị hình bẩm sinh và các khối u. Vì thế, hiểu được phương pháp kiểm
tra khối u ở cổ và nguyên nhân bệnh có khả năng phát ra là rất có ích
cho việc phát hiện sớm bệnh tật và bảo vệ sức khoẻ. Phương
pháp kiểm tra là: thông qua quan sát và sờ mó để kiểm tra có khối u
hoặc cái gì khác thường hay không. Quan sát như thế nào? Người được kiểm
tra phải lựa chọn nới có ánh sáng đầy đủ và đều đặn, cởi khuy áo cổ ra,
để cho lộ hết cổ, ngồi hoặc đứng thẳng trước gương, đầu ngẩng lên, quan
sát kỹ xem ở cổ có khối u khác thường nổi lên không, chú ý cả hai bên
cổ xem có cân xứng hay không. Trên cổ người bình thường ở chính giữa có
xương mềm giáp trạng lồi lên, gọi là hạch hầu; Ở hai bên, mỗi bên có một
đường cơ bắp từ phía trên ngoài hướng xiên vào phía dưới ở bên trong,
gọi là cơ núm vú ôm lấy ngực (hung toả nhũ đột cơ) sau đó, quay đầu sang
bên trái kiểm tra phía bên phải cổ, quay đầu sang bên phải, kiểm tra
phía bên trái cổ. Cuối cùng, dùng một cái gương nhỏ đặt ở sau đầu, chiếu
vào cái gương lớn kiểm tra ở một bộ phận phái sau gáy. Sờ
mó kiểm tra như thế nào ? Người được kiểm tra có thể dùng mặt của hai
bàn tay theo trình tự trước sau, trên dưới, sờ mó vào các khu vực ở cổ.
Sau khi phát hiện có khối u thì cần chú ý đến vị trí nông sâu, mầu da,
độ di động, hình dạng, tính chất, độ to nhỏ, số lượng, cảm giác ấn đau
của khối u ... Khi
người được kiểm tra quan sát hoặc sờ mó được các khối uở cổ, tiếp đó có
thể căn cứ theo độ lớn bé, tính chất của khối u để có nhận xét sơ bộ
đối với bệnh tật, để quyết định xem có cần phải đi bệnh viện để kiểm tra
kỹ hay không. Ví dụ: Khi
bạn sờ dưới hàm, dưới cằm hoặc bên cạnh cổ thấy khối u hình tròn dẹp,
tính trung bình, bề mặt nhẵn bóng, có thể di động, lúc to, lúc nhỏ, khi
có khối u ấn nhẹ đau hoặc không đau (đồng thời chỗ miệng, họng, hầu
v.v... thường có chứng viêm) thì thường là viêm hạch limphô mạn tính.
Nếu khối u đỏ sưng, nóng, đau rõ rệt, thì thường là viêm hạch limphô cấp
tính, sau khi bệnh nguyên phát mất đi, thì viêm hạch limphô cấp, mạn
tính đều theo đó mà mất đi. Khi
bạn phát hiện mới đầu là hạch limphô sưng to không đau, sau dần dần bị
vỡ loét, hình thành từng vết sẹo chi chít và luôn luôn kéo dài ra xung
quanh (giống như chuột đào, luôn luôn dưới da hình thành ngòi mụn nhọt,
đường hang hốc, lở loét) đó là lao hạch limphô. Bệnh này thấy nhiều ở
trẻ em sơ sinh và trẻ em ở tuổi mẫu giáo, những người trên 30 tuổi rất
ít bị. Khi
bạn sờ mó vào hai bên khí quản phía dưới trước cổ khi khối u phần lớn
là đơn chiếc, có đường ranh giới rõ ràng, bề mặt bóng nhẵn (đặc điểm của
nó là có thể di động lên xuống theo họng khi nuốt vào thì phần nhiều là
khối u của tuyến giáp trạng). Khi
bạn sờ mó vào tuyến giáp trạng một bên to lên, trở nên cứng, bề ngoài
nhấp nhô cao thấp khong phẳng. Khi gần đó còn sờ thấy hạch limphô sưng
to, thì phải cảnh giác với khả năng bị ung thư tuyến giáp trạng. Khi
bạn sờ thấy khối u nằm ở chính giữa cổ phía trên hạch hầu, phần nhiều
thấy hình tròn, bóng nhẫy (đặc điểm chủ yếu là khi thè lưỡi ra thường
thấy nó di chuyển theo lên phía trên), cái đó phần nhiều là sưng cái bọc
xương lưỡi giáp trạng. Khi
bạn sờ thấy khối u hình tròn nằm dưới hàm, bóng nhẫy và mềm (đặc điểm
là dùng tay ấn có thể làm nó biến dạng, những sau khi nới tay ra thì dần
dần lại trở lại nguyên dạng), đó phần nhiều là sưng cái bọc ở dưới da
dưới hàm. Khi
bạn sờ thấy khối u cứng rắn nằm ở phía dưới dái tai, có ranh giới rõ
ràng, to nhỏ không đều, đó thường là u nhọt hỗn hợp của tuyến nước bọt.
Đó là một loại u lành, nhưng có khả năng trở nên xấu. Khi
bạn sờ thấy khối u cứng rắn nằm ở phía dưới dái tai, có ranh giới rõ
ràng, to nhỏ không đều, đó thường là u nhọt hỗn hợp của tuyến nước bọt.
Đó là một loại u lành, nhưng có khả năng trở nên xấu. Khi
bạn sờ thấy ở cổ có hạch limphô không đau, sưng to, nhiều nhóm, vả lại
da bên ngoài bình thường, thì phải cảnh giác với khả năng ung thư tuyến
dịch limphô. Khi
bạn ở thấy cổ có hạch limphô sưng to mà không đau, thường thường có kèm
theo sốt, gan và lá lách sưng to, da có điểm xuất huyết, chân răng xuất
huyết ... thì phải cảnh giác với khả năng bị bệnh máu trắng. Khi
bạn sờ thấy phía trên bên cổ, chỗ lõm trên xương quai xanh, tính chất
khối u cứng rắn, bắt đầu là đơn chiếc, ấn không đau, có thể di động,
theo sự tăng to tiến triển của khối u, có thể có nhiều u khác nữa hợp
thành cụm, thành chuỗi, cố định, mặt ngoài khối u không thấy huyết quản
đập thì cần phải cảnh giác với khả năng sưng hạch limphô di chuyển của
khối u ác tính. Mục
đích của việc tự kiểm tra bộ phận cổ là để sớm phát hiện ra các khối u,
người bình thường có thể 3 tháng kiểm tra kỹ một lần. Người trung niên
và người già nếu không trở ngại, nên luyện thành thói quen: sau mỗi ngày
ngủ dậy, dùng hai tay sờ nắn vào mặt và cổ, vừa làm cho đầu óc tỉnh
táo, tăng thêm tuần hoàn máu ở mặt, lại vừa như là tự kiểm tra một lần
đơn giản. Mới đầu, người kiểm tra đối với trường hợp bình thường của cổ
có thể không hiểu được, nhưng sau lâu ngày thành quen, hễ thấy có khối u
khác thường thì có thể rất nhạy cảm phát hiện ngay và kịp thời mời bác
sĩ khám và điều trị.
Nguồn: ST & Tổng hợp từ Internet: Yến Nhi (XemTuong.net)