Đó là những ngôi mộ không có tử thi,
hài cốt, mộ người chết trận, chết đuối hay do thú dữ vồ... không tìm
được tử thi. Thân nhân làm hình nhân và làm lễ an táng theo như lễ an
táng thông thường. Được nghe các cụ kể lại rằng:
chất liệu làm hình nhân, có địa phương dùng cây núc nác (còn gọi là
sò đo thuyền, mộc hồ điệp, nam hoàng bá, bạch ngọc nhi). Núc nác là
loại gỗ mềm và xốp, dễ tạo hình, chôn dưới đất lâu hoai, lại dễ kiếm
vì mọc ở nhiều nơi. Có địa phương dùng bùn lấy ở giữa dòng sông, có
địa phương dùng mùn đào ở giữa ngã tư đường cái. Hình nhân được đẽo gọt hoặc
nhào nặn thô sơ, có đầu mình chân tay là được (vì đa số không phải là
nghệ nhân). Kích thước của hình nhân khoảng 30-40 cm chiều dài. Thi
hài tượng trưng đó cũng được khâm liệm, đưa vào áo quan làm bằng gỗ
vàng tâm, kích thước nhỏ bé, hoặc đưa vào tiểu sành. Trên hình nhân có
phủ lên linh vị viết trên giấy kim tuyến, nội dung giống như linh vị
đặt ở bàn thờ. Trước khi làm lễ an táng có mời thầy cúng làm bùa ấn phù
phép để vong hồn nhập vào hình nhân. Lễ an táng và các lễ các lễ khác cũng tiến hành như tang lễ thông thường.
Nguồn: ST & Tổng hợp từ Internet: Đoan Trang(XemTuong.net)