Trong thời Đông Chu, dân chúng đói khổ. Thầy trò Khổng Tử cũng rau cháo cầm hơi, có ngày phải nhịn đói. May mắn thay, ngày đầu tiên đến đất Tề, có một nhà hào phú biếu thầy 
trò một ít gạo. Khổng Tử liền phân công Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng 
kiếm rau, còn Nhan Hồi thổi cơm. Đang đọc sách ở nhà trên bỗng nghe một tiếng cộp từ nhà bếp vọng lên,
 Khổng Tử liếc mắt nhìn xuống thấy Nhan Hồi mở vung, lấy đũa xới cơm cho
 vào tay và nắm lại từng nắm. Xong, Nhan Hồi đậy vung lại, liếc mắt nhìn
 xung quanh rồi đưa cơm lên miệng. Hành động của Nhan Hồi không lọt qua đôi mắt của vị thầy tôn kính. 
Khổng Tử thở dài ngửa mặt lên trời than: “Chao ôi. Học trò yêu quý nhất 
của ta mà lại ăn vụng thầy, vụng bạn? Bao nhiêu kỳ vọng ta đặt vào nó 
thế là tan thành mây khói”. Lúc dọn cơm ra, Khổng Tử nói: “Chúng ta đi đường xa vạn dặm, thầy rất
 mừng vì trong lúc đói khổ, các con vẫn giữ được tấm lòng trong sạch, 
vẫn yêu thương nhau, vẫn một dạ theo thầy. Hôm nay, ngày đầu tiên đến đất Tề, may mắn thay thầy trò ta lại có 
được bữa cơm. Bữa cơm đầu tiên trên đất Tề làm thầy chạnh lòng nhớ đến 
quê hương. Thầy muốn xới một bát cơm để cúng cha mẹ thầy, các con bảo có
 nên chăng?” Trừ Nhan Hồi đứng im, còn các môn sinh đều chắp tay thưa: “Dạ thưa 
thầy, nên ạ”. Khổng Tử lại nói: “Nhưng không biết nồi cơm này có sạch 
hay không?” Tất cả học trò không rõ ý Khổng Tử muốn nói gì nên ngơ ngác nhìn 
nhau. Lúc bấy giờ Nhan Hồi liền chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nồi cơm 
này không được sạch”. Khổng Tử hỏi: “Tại sao?” Nhan Hồi thưa: “Khi con mở vung ra xem cơm đã chín chưa, chẳng may 
một cơn gió tràn vào, bồ hóng và bụi trên nhà rơi xuống làm bẩn cả nồi 
cơm. Con đã nhanh tay đậy vung lại nhưng không kịp. Con liền xới lớp cơm bẩn ra định 
vất đi nhưng lại nghĩ: cơm thì ít, anh em lại đông, nếu bỏ lớp cơm bẩn 
này thì mất một phần ăn, anh em hẳn phải ăn ít lại. Vì thế, con đã mạn 
phép thầy và tất cả anh em, ăn trước phần cơm bẩn ấy, còn phần cơm sạch 
để dâng thầy và anh em.
 "Thưa thầy, như vậy là hôm nay con đã ăn cơm rồi. Bây giờ, con xin 
phép không ăn cơm nữa, con chỉ ăn phần rau. Và thưa thầy, nồi cơm đã ăn 
trước thì không nên cúng nữa”. Nghe Nhan Hồi nói xong, Khổng Tử ngửa mặt lên trời mà than: “Thế ra 
trên đời này có những việc chính mắt mình trông thấy rành rành mà vẫn 
không hiểu được đúng sự thật”. Suýt nữa Khổng Tử đã trở thành kẻ hồ đồ.
 Nguồn: ST & Tổng hợp từ Internet: Trúc Loan (XemTuong.net) 


